De burgerschapscompetenties kunnen doorheen projecten en modules binnen een bepaald thema bereikt worden. Scholen hebben de mogelijkheid om via projecten korte (of lange) intensieve trajecten af te leggen rond de verscheidene burgerschapsbouwstenen
- Projecten verschillen in tijd:
- Dagprojecten of workshops
- Weekprojecten
- Doorlopende jaarprojecten en modules
- Scholen hebben de mogelijkheid om via projecten minimumdoelen die niet behaald worden binnen vakken te verzilveren.
Belangrijke aandachtspunten bij het werken :
- Duidelijke leerlijn en visie waarbinnen de projecten kaderen.
- Sturende rol coördinator
- Duurzaamheid projecten
Teamgericht aan de slag met burgerschap als een project.
Download de volgende checklist en breng verandering op jouw school.
Op zoek naar een vast sjabloon voor alle projecten op jouw school? Download het Karel De grote Sjabloon hier.
Teamgericht
Tijdens een project verlegt de school de focus naar één specifiek thema waar leerlingen gedurende een bepaalde periode (dagdeel, dag, week, ...) volledig in ondergedompeld worden. Verscheidene leraren worden ingeschakeld om het project in goede banen te leiden.
Een project lijkt per definitie een teamgerichte aangelegenheid maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn. In wat volgt duiden we enkele elementen aan die een project tot een teamgerichte en zelfs schoolbreed gegeven maken.
Voor een duurzame uitwerking van een project met maximale leerkansen zijn een aantal elementen noodzakelijk:
- Leerlijn: Achter de projecten moet een duidelijk idee "verschuild gaan". Zo is een dag rond pesten nog geen garantie dat de leerlingen daadwerkelijk iets bijleren rond de problematiek. Om een duidelijke rode draad te kunnen trekken doorheen de projecten, vakken en momenten om aan burgerschap te werken is een leerlijn noodzakelijk. Meer informatie over leerlijnen is hier te vinden.
- Coördinator project: Om een project op de goede baan te krijgen, is een coördinator noodzakelijk. Het is de taak van een coördinator om de verscheidene actoren (binnen en buiten de school) op elkaar af te stemmen. Een coördinator is echter niet diegene die het project in goede banen leidt, maar diegene die het team aanstuurt zodat het project in goede banen geleidt kan worden.
- Een geïntegreerde aanpak: Tijdens een projectweek is er de ruimte om doelen na te streven van verschillende vakgebieden. Verscheidene docenten hebben de ruimte om een thema naar hun hand te zetten en op een geïntegreerde wijze iets te benaderen. Dit vooronderstelt coördinatie en creativiteit.
Schoolbreed:
- Implementatie in het schoolbeleid en verduurzaming in het schoolgebeuren: Een schoolbrede benadering van een project impliceert meer dan enkel tijdens het project met een bepaald thema bezig zijn. De school als een mini-samenleving benaderen, biedt de mogelijkheid om structurele maatschappelijke verbeteringen door te voeren. Op de volgende pagina vind je hierover meer informatie.
- Een duidelijke kijk op de evaluatie: Daar de minimumdoelen van burgerschap verdeeld zijn over verschillende projecten/vakken is een duidelijke kijk op de evaluatie noodzakelijk. Een leerlijn waarin visueel voorgesteld wordt waar welke minimumdoelen bereikt worden alsook de werkvormen en evaluatievormen is essentieel om een goed overzicht te bewaren voor de sleutelcompetentie burgerschap.(zie Alice) (onderscheid kennis, attitudes en vaardigheden)
- Bijdrage aan de maatschappij: Een project heeft des te meer impact als het een lokaal probleem met een globale dimensie (discriminatie, opwarming van de aarde, duurzaamheid, kansarmoede, ...) durft aan te pakken. (link voorbeeld CSL)
Voor meer informatie over een schoolbrede benadering kan je op de volgende pagina terecht.
Leerlijn Burgerschap
Als school kan je ervoor kiezen om prioriteiten te stellen binnen de burgerschapsdoelen op basis van een bepaalde visie of een nood die bij je leerlingenpubliek leeft.
Om die prioriteiten goed tekunnen nastreven is het essentieel om de burgerschapsdoelen in een duidelijke leerlijn te plaatsen. Een leerlijn toont de doordachte opbouw van je curriculum zowel doorheen het jaar als over de jaren heen. De leerlijn is de rode draad/ het verhaal dat je samen met je als school wil vertellen.
Op de volgende pagina vind je meer informatie rond de opbouw van een leerlijn.
Inspirerende voorbeelden
Externe Organisaties
Bij het uitwerken van een project kan een samenwerking met een externe organisatie een enorme leerkans bieden voor de leerlingen. Binnen de bouwstenen/thema's van burgerschap zijn verscheidene organisaties actief op zoek naar samenwerkingen met scholen.
Hier vindt u een lijst met organisaties die actief zijn binnen burgerschap en educatie.
Wil jij op een teamgerichte en schoolbrede wijze aan de slag gaan met jouw burgerschapsprojecten? Download hier de checklist.
Tip: werk met een vast sjabloon je projecten uit. Op zoek naar een sjabloon, je kan met het volgende sjabloon van de Karel De Grote hogeschool aan de slag.